Ninateka zaprasza do obejrzenia i wysłuchania rejestracji„Pasji według św. Łukasza”– jednego z najsłynniejszych utworów Krzysztofa Pendereckiego († 29.03.2020),  skomponowanego w latach 60. XX wieku na zamówienie niemieckiego radia Westdeutscher Rundfunk z okazji 700-lecia katedry w Münster – nie tylko dokumentacji szczególnego wydarzenia, lecz także nowego, autonomicznego dzieło audiowizualnego pozwalającego w pełni dostrzec zamysł reżyserski Grzegorza Jarzyny– jednego z najciekawszych polskich reżyserów – oraz przestrzeń, w której odbył się koncert.

Dwa spektakle w podkrakowskich Alvernia Studiosodbyły się 31 marcai 1 kwietnia 2012 roku. Projekt powstał z inicjatywy Narodowego Instytutu Audiowizualnegow ramach podsumowania Krajowego Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji 2011i towarzyszył festiwalowi „Misteria Paschalia”.

Ultranowoczesna kopuła Alvernia Studios skupiła chóry i widzów – ale także sprzęt i ekipy realizujące nagranie – wokół umiejscowionej środkowo sceny, przypominając jednocześnie ascetyczną salę koncertową, studio nagraniowe i plan filmowy. Tak zorganizowana przestrzeń pozwoliła zniwelować dystans pomiędzy widownią a twórcami spektaklu, jak również wywołać wrażenie, że wszyscy widzowie są jednocześnie uczestnikami „pasji”. Rejestracja umożliwia oglądanie spektaklu z kilku różnych perspektyw, co ze względu na aranżację studia nie było możliwe podczas trwania widowiska. Daje to poczucie bycia w centrum tej historii, doświadczenia muzyki zarejestrowanej z dużą dbałością o jakość dźwięku oraz w inscenizacji podkreślającej współczesny wymiar tego dzieła.

Intymna i ascetyczna reżyseria Grzegorza Jarzyny, będąca pewnego rodzaju hołdem złożonym Mistrzowi, w roku poprzedzającym osiemdziesiątą rocznicę jego urodzin, podąża za dźwiękami muzyki, subtelnie wskazując, w którym momencie tego pasyjnego misterium się znajdujemy. Podczas spektaklu sam kompozytor nie tylko poprowadził Orkiestrę Kameralną Miasta Tychy AUKSO, solistów – Iwonę Hossę(sopran), Thomasa E. Bauera(baryton), Piotra Nowackiego(bas) oraz Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”wraz z Chłopięcym chórem „Pueri Cantores Sancti Nicolai”, ale pojawił się także w wizualizacjach wyświetlanych na sklepieniu studia. Widzowie oglądają Krzysztofa Pendereckiego kreślącego na białej kartce papieru symboliczny wykres emocji towarzyszących mu podczas słuchania własnego utworu, a także obraz jego fal mózgowych zarejestrowanych za pomocą encefalografu, co jest nawiązaniem do „Polymorphii” – innego awangardowego utworu kompozytora. Artystycznie spotkanie obu twórców było również impulsem dla Krzysztofa Pendereckiego do wprowadzenia w utworze minimalnych zmian i dookreślenia pewnych, pozostających dotychczas w gestii dyrygenta, fragmentów partytury.

    „Pasja według św. Łukasza”